Das Krankenhaus

Het is verschrikkelijk nieuws, maar dit is een belachelijk lang verhaal. Dat krijg je als je geen internet hebt. Ik heb alles moeten opsparen en heb zelfs ook wat dingetjes geschrapt. Ik kan nie internette nie en nie game nie. Tja, als Theresa niet in tha house is gebeurt er niets. Nu weer in Lusaka. Met internet. Veel leesplezier.

22 april: Wat jammer dat ik deze dag niet meer met mijn opa kan delen. We hebben vandaag in het ziekenhuis gewerkt (en zullen dat de komende week en de week erna doen). Het leek net of we in een documentaire over rampgebieden terecht waren gekomen. Deze beelden kennen we van televisie en smartreclames. Nooit verwacht dat wij dit nog te zien zouden krijgen in dit leven. Maar aan de andere kant was het bijzonder. Want ik hoorde in mijn hoofd direct m’n opa vertellen over zijn avonturen als dokter in Afrika. Operaties bij kaarslicht en dergelijke.

Ik zal een beetje vertellen hoe het eruit zag. Ten eerste was er geen water vandaag. Het kwam rond een uur of 3 terug gelukkig. Maar stel je eens voor, een ziekenhuis zonder water.
We werden rondgeleid door de wards. Wards zijn zalen waar gewoond en gezorgd wordt. Hier in het HFC staan er ongeveer 8 bedden per ward. In het ziekennuis zo’n 80 in de grootste wards. Plus matrassen op de grond. Ook bij de kraamafdeling liggen vrouwen met pas geboren baby’s op een matrasje op de grond. Een heel eng idee, lijkt mij, met het risico op flink giftige slangen. Gelukkig zijn ze dan al in het ziekenhuis. Deze ward had iets lugubers. Alsof de dood er heerst, terwijl we toch flink wat gezonde baby’s hebben gezien. De geur in de wards is trouwens bizar dierlijk. Bijna alsof je langs de kamelen in de dierentuin liep. Waar het vandaan komt? Geen idee.

EN TOEN hadden we pauze. Echt? Ja. Pauze? Jazeker. Hoelang dan? Nou, officieel van 1 tot 2, maar tot half 3 is ook goed hoor. En omdat we eerder klaar waren is het nu pas 12u. Dus ja, zo’n 2,5 uur ongeveer. En wat doe je dan in zo’n pauze? Nou, we lopen naar de Indiër om de laatste boodschappen te halen die we gisteren niet konden meenemen. Dan laten we ons zakken op een stoepje in de schaduw en vallen als echte Zambianen in slaap. En tussendoor halen we nog af en toe wat gekkigheid uit.

23 april: en dit was dan onze tweede werkdag in het ziekenhuis. Een bizarre gewaarwording, again. Wat we gezien hebben… is eigenlijk met geen pen te beschrijven. Er was een man van een jaar of 65 met een flinke breuk in zijn bovenbeen. We hebben de röntgenfoto gezien, dit kan alleen maar pijn doen. De twee helften van het bot zaten naast elkaar. Een prachtig derde gewricht tussen knie en heup. En om de pijn te ‘verlichten’ (vraag me niet hoe) gingen ze skin traction uitvoeren. Trekken aan het been dus. Eerst werd het been opgetild om de tape en verband aan te brengen (je zag hoe het derde gewricht boog, KNAK) en de man gaf geen krimp. Het is hier echt the survival of the fittest. De sterkste overleeft, dus zwakheid tonen is geen optie. Wij persoonlijk hadden de fysio’s (jaaa het werd gedaan door fysiotechnologen) de oren van het hoofd gescholden en geëist dat ze van ons af zouden blijven. Maar hier doen ze niet aan pijnmedicatie of iets dergelijks. Bijzonder. Je kon onze onderkaken zien vallen. Want onze monden gingen wa-gen-wijd open van verbazing over wat daar gebeurde.

Dan was er nog een vrouw zonder dossier of andere papieren. Met een sticker op haar voorhoofd waar haar naam, geslacht en diagnose op geschreven stonden.
En gisteren hadden we een vrouw met pijn aan haar bekken. Er was een foto van en de fysiotechnoloog (3 jaar opl.) zegt: dit is een breuk, ze moet donderdag naar de orthopedic clinic. Dus wij kijken ook nog ff naar die röntgenfoto maar betwijfelen of het een breuk is. Het leek namelijk net de dikke darm. Vandaag werd de dokter (Michael Breen) gevraag wat hij ervan vond. Geen fractuur. Hij zegt: hoe kun je een fractuur hebben zonder trauma? Het is darmgas wat je ziet. Duh, logische vraag natuurlijk. Ze had net een baby het leven geschonken, wat denk je dat ze voelt daar beneden? Vast geen honing en rozenblaadjes. Gokje.

Maar omdat de fysio’s hier vandaag alleen maar P.O.P. (gips) aan het aanleggen waren (niet onze taak, niet onze bevoegdheid), hebben we halverwege de dag Chris de taxichauffeur gebeld en zijn we ‘m gesmeerd. Toen we de auto in stapten zaten Martin de klusjesman en een andere gezellige gozer (een broeder geloof ik) al in de auto, en gingen we onze collega’s Stella en Maya ophalen. Vet gezellig in de auto. En we werden direct uitgenodigd om nshima te komen eten. Dusssss… dat hebben we gedaan!

Nshima… het is… tja enneeehhh soort van deegbal, gemaakt van maïsmeel en water. En je moet het combineren met… eeeh… dit keer groenten, dipsoep en vis. En het was bést te kanen! Super smaakloos, puur opvulsel. Dit is echt de ultieme Zambiaanse inburgerings-ervaring. Chitenge dragen, check. Overdag slapen, check. Tonga-woordjes leren, check. Wachten, check. Werken zonder planning, check. Constant zeggen dat het goed met je gaat, check. Nshima eten, check.

25 april: in de bus naar Lusaka.
We zaten nog niet, of ik kreeg al een zak patat en kip op mijn schoot. De mevrouw naast me had een lading eten ingeslagen en zei: we can share food. Eat. En toen ik heel voorzichtig een patatje nam (wilde niet te gulzig overkomen) zei ze: eat eat. Okeeee dan eet ik het wel ;) totaal niet vervelend. Toen ik de kip niet helemaal opat (was nog een beetje roze) zei ze: finish! Eeeh, liever niet. Finish! Nou eeh, wil jij het hebben? Gelukkig at zij het toen op. Toen we aankwamen hebben we door het raam heen een taxi naar Lusaka Backpackers gefikst. Ook heel handig. Morgen een feestje ergens hiero, voor Kings’ Day. Allemaal Hollanders. Gaat nog moeilijk worden om geen dingen te zeggen die anderen niet mogen horen, aangezien we er onze gewoonte van hebben gemaakt om in het Nederlands over alles en iedereen te praten…